A A A

Polscy badacze Kurdystanu i jego kultury

Dziś prawie wszystkim badaczom zajmującym się kurdyjską rzeczywistością znane jest nazwisko Augusta Kościesza-Żaby, ale bardzo niewielu wie, że nie był on Rosjaninem, ale Polakiem w słuzbie carskiej dyplomacji na Kaukazie i Bliskim Wschodzie. Polskie zainteresowania Kurdystanem siegają więc głęboko w przeszłość, o czym warto dziś pamiętać. Natomiast studia kurdyjskie w powojennej Polsce zostały - jak niedawno odkryliśmy - zapoczątkowane przez Kurda Abdullaha J. Fataha i jego obronioną w 1978 pracę: Problemy rozwoju i upowszechniania kultury kurdyjskiej w Iraku.

  • Abdullah Jalal Fatah

    Abdullah Jalal Fatah urodził się w Silêmanî (Sulemaniji) w lutym 1936 roku. Był pierwszym Kurdem, który obronił pracę doktorską na temat kurdyjskiej kultury na polskim uniwersytecie. Wydarzenie to miało miejsce w 1978 roku na Uniwersytecie Warszawskim. Tym samym była to pierwsza praca doktorska o tematyce kurdyjskiej, jaka powstała w Polsce.

  • Leszek Dzięgiel

    Współcześnie jednym z pierwszych polskich badaczy kurdyjskiej tematyki był etnograf prof. Leszek Dzięgiel (1931-2005), który w latach 70 prowadził badania terenowe w Afganistanie i Kurdystanie irackim, gromadząc wartościowe i ciekawe archiwum.

  • fot.S.Siewior, za www. monitorwielkopolski.pl

    Maria Paradowska

    Profesor Maria Paradowska (1932- 2011) była autorką artykułów na temat Kurdów, w szczególności zaś relacji polskich podróżników, dyplomatów i orientalistów, którzy na terenie Iraku, Turcji oraz Iranu mieli okazję zetknąć się z kulturą materialną i duchową narodu kurdyjskiego. Artykuły ukazały się w latach 1967 – 1971 w czasopismach naukowych "Etnografia Polska" i "LUD".

  • Andrzej Pisowicz

    Wybitny polski orientalista i językoznawca specjalizujący się w zakresie języka ormiańskiego, perskiego i kurdyjskiego. Autor pierwszej w Polsce gramatyki języka kurdyjskiego (sorani) 2012.

  • źródło: Wikipedia

    Aleksander Chodźko

    Aleksander Chodźko (1804-1891), poeta romantyczny, orientalista, dyplomata rosyjski w Iranie epoki Kadżarów, profesor literatur słowiańskich w Collège de France.

  • Karol Brzozowski

    Karol Korab Brzozowski (1821-1904) należy do grona polskich dziewiętnastowiecznych badaczy Kurdystanu. W 1869 roku dokonał pomiarów gór Zagros, tworząc pierwsze mapy regionu otaczającego miasto Sulejmaniję. Zebrał też wiele cennych informacji dotyczących stylu życia i codzienności Kurdów.

  • August Kościesza-Żaba

    Za pierwszego polskiego badacza kultury kurdyjskiej należy uznać Augusta Kościeszę- Żabę (1801—1894), Polaka, orientalistę, dyplomatę w służbie rosyjskiej. Fakt bycia rosyjskim dyplomatą sprawił jednak, że „polskość” Żaby mimo jednoznacznie brzmiącego nazwiska i arystokratycznego pochodzenia została zapomniana zarówno przez rodaków, którzy nigdy nie patrzyli przychylnym okiem na karierę realizowaną w służbie zaborcy, jak i przez większość kurdyjskich i międzynarodowych badaczy.