O tożsamości Asyryjczyków

10.10.2014

Historyczne uwarunkowania terminologii tożsamości syriackich chrześcijan w Kurdystanie.

Krzysztof Lalik

Próby wyraźnej i jednoznacznej definicji tożsamości etnicznej Asyryjczyków napotykają na trudności wynikające, z jednej strony, z pojawiających się różnic w naukowych interpretacjach terminów „asyryjskość” i „etniczność”, a z drugiej, z rozbieżności w określaniu i pojmowaniu swej etnicznej tożsamości przez samych Asyryjczyków. Można przy tym wyróżnić wspólne i osobne źródła zastrzeżeń tak w pierwszym jak i w drugim przypadku. Zarówno bowiem wśród naukowców jak i zwykłych Asyryjczyków pojawiają się wątpliwości czy do „zaistnienia etniczności” jako atrybutu danej grupy konieczne jest biologicznie pokrewieństwo między kolejnymi generacjami jej członków czy wystarczy podzielanie przez nich tej samej kultury. Jednym słowem czy termin „grupa etniczna” ogranicza się tylko do grup posiadających rzeczywistych wspólnych przodków czy też można go rozszerzyć także na grupy nie mające takiej genealogii, ale charakteryzujące się wspólną kulturą. Co więcej, nie ma pewności czy termin „Asyryjczycy” był względem tej grupy używany w sposób ciągły przed ponownym jej „odkryciem” przez zachodnich badaczy w dziewiętnastym wieku i czy na przestrzeni wieków stosowany był w tym samym czy różnych znaczeniach.

Częste źródła zastrzeżeń spotykane przede wszystkim wśród samych Asyryjczyków dotyczą nazewnictwa własnej grupy, a właściwie należałoby niekiedy mówić – własnych grup, gdyż jedni określają się jako Asyryjczycy, inni jako Chaldejczycy lub Chaldoasyryjczycy bądź ChaldoSyriakAsyryjczycy a jeszcze inni jako Syryjczycy lub Aramejczycy, podczas gdy inni utrzymują, że wszyscy oni tworzą jedną grupę etniczną, jeden naród. Te rozbieżności mają swoje przyczyny w historii owych wspólnot religijnych mówiących językiem syriackim, w podziałach konfesyjnych i uwarunkowaniach politycznych i społecznych.