Zapisać i zaznaczyć

30.05.2014

Zapisać i zaznaczyć. Praktyki piśmienne w dziewietnastowiecznym Kurdystanie

dr Marcin Rzepka

Kurdystan - centrum literackie, tłumaczeniowe, kulturalne, z licznymi, prężnie działającymi, ośrodkami zajmującymi się wydawaniem i dystrybucją książek, miejsce rozwoju nowych technologii i nowoczesnych drukarni, ogólnie: przestrzeń przemieniona przez pismo. Taki Kurdystan to w istocie projekt dziewiętnastowiecznych podróżników i misjonarzy, Europejczyków i Amerykanów, którzy zbierają dane dotyczące języków, notują zasłyszane opowieści, proponują alfabety dla języków, które dotąd jeszcze nie były zapisywane, oraz teksty, by je tłumaczyć, w językach które mają już rozwiniętą tradycję literacką. Kurdystan staje się w tym czasie „zdarzeniem piśmiennym” a rozwijające się różnorodne „praktyki piśmienne” domagają się namysłu, analizy, interpretacji. Kto w dziewiętnastowiecznym Kurdystanie pisze, jak pisze, dla kogo pisze, po co pisze, czy pisze sam, w odosobnieniu, we wspólnocie, publicznie? Co oznacza „pisać” w Kurdystanie w XIX stuleciu?