A A A

Wybrane publikacje

Książka

 

Kurdystan iracki u progu XXI wieku, Księgarnia Akademicka, Kraków 2009

 

Region Kurdystanu Irackiego (RKI) to jednostka autonomiczna, która może się obecnie pochwalić największym stopieniem samodzielności politycznej i gospodarczej w porównaniu z innymi częściami Kurdystanu: turecką (północną), irańską (wschodnią) i syryjską (zachodnią). Po latach walki narodowowyzwoleńczej znaczonych licznymi powstaniami przeciwko opresyjnej władzy w Bagdadzie, Kurdowie dopiero od 1991 roku mogli budować własną i rzeczywistą niezależność polityczną opartą o własny rząd, parlament i wojsko. Prawdziwej dynamiki do rozwoju Regionu dostarczyła jednak dopiero inwazja wojsk koalicji proamerykańskiej na Irak i obalenie reżimu partii BAAS w 2003 roku. Sytuację Kurdów poprawiło dokonane w 2006 roku zjednoczenie administracyjne Regionu, podzielonego do tej pory na rząd DPK z siedzibą w Erbilu i rząd PUK rezydujący w Sulejmaniji. Od tej pory władze kurdyjskie mogą mówić jednym głosem w różnych kwestiach regionalnych i krajowych, co niewątpliwie wzmacnia ich pozycję w relacjach z rządem irackim.

 

Za sukces Kurdów należy już uznać Konstytucję Iracką z 2005 roku, która daje władzom Regionu Kurdystanu różnorakie prawa w dziedzinie legislacji, gospodarki i bezpieczeństwa, a przede wszystkim uznaje go oficjalnie za region federalny (art. 117), który ma własny parlament, rząd i może posiadać przedstawicielstwa zagranicą. Ma on też prawo do utrzymywania swojego wojska peshmergów, a armia iracka nie ma prawa wkroczyć na teren Regionu Kurdystanu bez uprzedniej zgody parlamentu Kurdystanu. Wzrostowi gospodarczemu w RKI towarzyszy rozwój politycznych stosunków z zagranicą. Już wiele państw otwarło swoje przedstawicielstwa handlowe i placówki dyplomatyczne w Erbilu. Z kolei pełnomocnicy KRG działają w wielu krajach Europy, na kontynencie azjatyckim, amerykańskim, w Australii, oraz przy UE i ONZ.

 

Podsumowując, po obaleniu reżimu BAAS Region Kurdystanu Irackiego wkroczył w nowy, pomyślny etap swojej historii, który charakteryzują autonomia polityczna i gospodarcza, porozumienie najważniejszych partii w RKI co do priorytetów polityki KRG, wzrost gospodarczy i rozwój kontaktów zagranicznych, dyplomatycznych i handlowych. Z drugiej jednak strony nie brak zagrożeń dla nowej autonomii, wśród których najważniejsze to sprzeciw jej sąsiadów wobec planów jej umacniania i przejęcia Kirkuku, który mógłby stanowić podwalinę gospodarczą pod niepodległy Kurdystan, oraz krytycyzm USA wobec poszerzania kurdyjskiej niezależności. W tej sytuacji trudno mówić o realnych szansach na niepodległy Kurdystan, realne korzyści zaś są w zasięgu Rządu Regionalnego Kurdystanu w ramach konstytucyjnej autonomii.

 

Artykuły

 

  1. Chrześcijanie w Kurdystanie irackim na przestrzeni ostatnich lat, [w:] Adnan Abbas, Paweł Siwiec (red.), Kurdowie i Iracki Kurdystan na przełomie XX i XXI wieku, Poznań 2009, s. 161-176;
  2. Asyryjczycy w Iraku, Tolerancja.pl (2009), [on-line] http://www.tolerancja.pl/?kat=16&id=8;
  3. System społeczno-gospodarczy a wolność kobiet i mężczyzn, Episteme nr 10, tom II, Kraków 2010, s. 267-284;
  4. Chrześcijanie w rewolucyjnej Syrii, kwartalnik „MYŚL.PL”, nr 25, 2012,